Marijke Praet

Met arrestaties in juli gaat Vietnam de verkeerde kant op

Golf van arrestaties weerspiegelt verslechterende toestand van mensenrechten in Vietnam

Van links naar rechts: Le Van Dung, Mai Phan Loi, Dang Dinh Bach and Do Nam Trung. Bron: The 88 Project

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op The 88 Project, een onafhankelijke nieuwssite over Vietnam,
en een bewerkte versie is opnieuw gepubliceerd op Global Voices als onderdeel van een overeenkomst tot het delen van inhoud.

Vorige week vond een golf van arrestaties plaats op tijd van een paar dagen, wat een scherpe en plotselinge toename markeert van het optreden tegen politieke activisten in Vietnam. De arrestaties komen op een moment dat het land worstelt met de laatste golf van COVID-19-infecties en -doden, met recordhoogten. Hoewel de meeste van deze arrestaties het typische patroon volgen dat we al vaak eerder hebben gezien, zijn twee ervan nogal uitzonderlijk. Hier is een kort overzicht:

Op 30 juni kondigde de politie de aanhouding aan van blogger Le Van Dung, alias Le Dung Vova. Dung was al bijna een maand op de vlucht voor de politie, nadat begin juni een poging om hem te arresteren in zijn huis in Hanoi mislukt was. De politie zei dat ze Dung Vova konden opsporen en aanhouden in het huis van een vriend van hem in het district Ung Hoa, de woonplaats van Dung. Dung werd voorlopig in hechtenis geplaatst door de autoriteiten, wat betekent dat hij minstens vier maanden geen contact zal hebben met de buitenwereld en geen toegang zal hebben tot een advocaat, totdat de politie haar onderzoek heeft afgerond.

Dung Vova is een bekende activist die al jaren uitgebreid bericht over mensenrechten en andere maatschappelijke kwesties in Vietnam. Net als veel andere bloggers werd Dung beschuldigd van “propaganda tegen de staat” op grond van artikel 117 van het wetboek van strafrecht. Als hij wordt veroordeeld, kan hem een gevangenisstraf van maximaal 20 jaar worden opgelegd.

Op 30 juni kondigde de provinciale politie van Quang Ngai ook aan dat zij drie mannen had gearresteerd die zij beschuldigde van “misbruik van sociale media om de rechten van de staat uit te hollen”, op grond van artikel 331 van het Wetboek van Strafrecht. De drie mannen zijn Bach Van Hien, 34, Phung Thanh Tuyen, 38 en Le Trung Thu, 41. Geen van deze mannen is bekend bij mensenrechtenactivisten in Vietnam. Volgens de autoriteiten van Quang Ngai gebruikten de drie hun Facebook-accounts om informatie te creëren en te delen die “een slechte indruk gaf van de regering en de belangen schond van andere organisaties en personen – waaronder het gerechtshof, de politie, het leger, Vietnam TV en het bureau voor propaganda”. De mannen zouden vooraf waarschuwingen hebben gekregen om op te houden, maar die waarschuwingen werden genegeerd, wat tot hun arrestatie heeft geleid. Zij zullen gedurende twee maanden geen contact hebben met de buitenwereld tijdens de eerste onderzoeksfase.

Op 6 juli werd de activist Do Nam Trung in Hanoi gearresteerd toen hij op weg was naar zijn werk. Kort daarna werd hij overgebracht naar zijn thuisprovincie Nam Dinh. De politie van Hanoi nam zijn sleutels in beslag en drong zijn huis binnen terwijl zijn partner, Nguyen Thi Anh Tuyet, thuis was. Zij vertelde later aan RFA wat er gebeurd was:

Vanmorgen, terwijl ik nog in bed lag, hoorde ik een hond blaffen. Ik ging naar beneden en zag ongeveer 20 mannen in mijn woonkamer, sommigen in uniform, anderen niet. … Ze kwamen binnen zonder te kloppen en doorzochten alle drie verdiepingen van ons huis, zelfs de slaapkamer van mijn kind.

De mannen legden niet uit waarom Trung gearresteerd werd ; ze zeiden alleen dat hij werd aangeklaagd op grond van artikel 117.

Op haar verzoek lieten ze haar wel een arrestatiebevel zien. Tuyet weigerde het papierwerk te ondertekenen nadat ze enkele spullen van Trung hadden meegenomen. Ze zei ook dat ze twee dagen eerder hadden gemerkt dat Trung buiten hun huis werd gevolgd door de veiligheidspolitie.

Trung was al twee keer eerder gearresteerd, in 2011 en 2014. In 2014 werd hij veroordeeld voor “misbruik van democratische rechten” op grond van artikel 258 van het Wetboek van Strafrecht van 1999. Hij zat 14 maanden in de gevangenis.

Maar misschien wel de meest ongebruikelijke en verrassende arrestaties van allemaal waren die van twee relatief onbekende personen met nauwelijks enige voorgeschiedenis van pro-democratie-activisme. Op 2 juli arresteerde de politie journalist Mai Phan Loi en advocaat Dang Dinh Bach en beschuldigde hen van “belastingontduiking”, een typische methode van politieke vervolging voor diegenen voor wie de regering geen sterke, duidelijke zaak heeft.

Loi, 50 jaar, is de oprichter en directeur van het non-profit Center for Media in Educating Community (MEC) in Hanoi. MEC heeft een communicatiekanaal, GTV genaamd, dat onder meer verschillende populaire talkshows uitzendt om de gemeenschap verschillende communicatievaardigheden en -technieken bij te brengen.

Loi was ook hoofdredacteur van Phap Luat, het meest prominente staatstijdschrift dat zich richt op de wet. In 2016 mocht hij zelfs voormalig Amerikaans president Barack Obama ontmoeten in Hanoi. Kort daarna werden zijn journalistieke geloofsbrieven echter ingetrokken door het ministerie van Informatie en moest hij ontslag nemen uit zijn functie. In het mensenrechtenrapport van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken over dat jaar werd beweerd dat de gedwongen verwijdering van Loi deels een vergelding was voor zijn ontmoeting met Obama.

Loi werd op 24 juni tijdelijk vastgehouden, maar pas op 2 juli officieel gearresteerd en in staat van beschuldiging gesteld. Op het moment van zijn arrestatie was hij beheerder van een Facebook-pagina met de naam “Góc Nhìn Báo Chí – Công Dân” (Perspectief van pers en burgers), die meer dan 120.000 leden telt.

De tweede persoon die op dezelfde dag als Loi werd gearresteerd was Dang Dinh Bach, directeur van de non-profitorganisatie Law & Policy of Sustainable Development (LPSD). LPSD is lid van het Vietnam Environmental Network (VEN), de Vietnam Sustainable Energy Alliance (VSEA) en de Vietnam Non-Communicable Diseases Prevention and Control Alliance (NCDs-VN).

Bach, 43, staat bekend om zijn vermogen om jongeren te mobiliseren om zich vrijwillig in te zetten voor liefdadigheidsprojecten, zoals het helpen van slachtoffers van stormen en rampen, met name die die getroffen worden door de opwarming van de aarde en milieurampen. Hij heeft vele wedstrijden en prijzen in het leven geroepen voor innovatie op het gebied van duurzaam leven, waaraan veel jonge Vietnamezen hebben deelgenomen. LPSD was ook een groot voorstander van de strijd van de regering tegen de verspreiding van COVID-19.

Zowel Loi als Bach zijn uitvoerende bestuursleden van VNGO-EVFTA Network, een groep van zeven gemeenschapsdienstorganisaties (CSO's) die vorig jaar november werd opgericht om te voldoen aan het onderdeel van het maatschappelijk middenveld van de EU-VN Vrijhandelsovereenkomst (EVFTA), de zogeheten Domestic Advisory Group (DAG). DAG's stellen onafhankelijke waarnemers zoals maatschappelijke organisaties in staat toezicht te houden op de tenuitvoerlegging van de vrijhandelsovereenkomst, met name op gebieden als de rechten van werknemers, landrechten en het milieu.

Terwijl de EU-DAG in december 2020 werd opgericht, treuzelt Vietnam en moet het zijn DAG nog oprichten, waardoor het maatschappelijke middenveld in feite niet kan deelnemen aan de uitvoering van de EVFTA. Als gevolg daarvan moest de EU-DAG in juni een gezamenlijke vergadering met zijn niet-bestaande Vietnamese tegenhanger afzeggen. In een verklaring herhaalt de EU dat “de betrokkenheid van burgers bij en het toezicht op de EVFTA geen facultatief element van de overeenkomst is, maar dringend moet worden gewaarborgd en toegepast” en dat “in de EVFTA is bepaald dat de DAG's samengesteld moeten zijn uit onafhankelijke representatieve organisaties”.

Het probleem met deze clausule is dat er in Vietnam geen onafhankelijke NGO's bestaan omdat zij allen geassocieerd moeten zijn met het door de partij gecontroleerde “Vaderland Front” en niet vrij zijn om de regering te bekritiseren. En hoewel de beschuldiging van “belastingontduiking” niets nieuws is in het draaiboek van de regering, was dit, voor zover wij kunnen nagaan, de eerste keer dat zij werd gebruikt tegen organisaties zonder winstoogmerk in plaats van individuen.

Zowel Loi als Bach hebben laten zien dat zij niet alleen gekwalificeerd zijn, maar ook het vertrouwen van de gemeenschap genieten. Beide mannen zijn niet het soort mensen dat de schijnwerpers op zich wil richten, maar zijn er wel in geslaagd om grote invloedrijke personen uit de academische en politieke wereld aan te trekken om hun zaak te steunen. En ook al is hun werk niet politiek van aard, er wordt verondersteld dat hun vermogen om een grote aanhang van jonge mensen aan te trekken door het regime als een potentiële bedreiging zou kunnen worden gezien.

Zijn de arrestaties van deze twee mannen een teken van verhoogde paranoia, een ondermijning van de EVFTA, een poging om de aandacht af te leiden van het falen van de regering om de pandemie aan te pakken, of de normale gang van zaken in de Socialistische Republiek Vietnam? We zullen gewoon moeten afwachten.

.

Origineel: July arrests mark turn for the worse in Vietnam. The 88 Project
Vertaald door: Marijke Praet
Uit: GlobalVoices.org, 18.07.2021

****

Dit artikel maakt deel uit van The Bridge, een verzameling artikelen, opiniestukken, commentaren en onderzoeksjournalistiek vanuit het unieke perspectief van de GV-gemeenschap. De meningen in deze artikelen zijn niet per definitie dezelfde als de meningen van de gemeenschap als geheel.

Direct link: http://www.caidinh.com/Archiefpagina/Actualiteiten/metarrestatiesinjuli.htm