Nhung Dam

Als kind sta je er niet bij stil dat je ouders er op een dag niet meer zijn

    <======== Nhung Dam

Het is niet makkelijk je ouders ouder te zien worden. Zwarte lokken die grijs zijn geworden, vermoeide ogen, stugge vingers, kapotte knieën.

Al zijn mijn ouders nog beresterk. Ze hebben een taaiheid in zich die vrijwel onmenselijk lijkt. Dat doet een oorlog met je, dat doet een leven van schaarste met je. Maar ook zij lopen niet meer met de ferme pas door het leven zoals ze dat ooit deden.

Als kind sta je er niet bij stil dat je ouders kwetsbaar kunnen worden, laat staan dat ze er op een dag niet meer zouden zijn. Je vader is die eeuwig, beresterke man die jou moeiteloos op zijn schouders draagt. Je moeder de onvermoeibare vrouw die voor dag en dauw al klaarstaat. In Vietnam wonen verschillende generaties doorgaans bij elkaar in huis. De grootouders worden verzorgd en opgenomen door hun kinderen en hun kinderen. Een systeem waarin elk gezin vrij zelfredzaam is.

Mijn demente oma in Vietnam zorgde voor behoorlijk wat opschudding toen ze mij eens voor de grap in de badkamer opsloot en het vervolgens helemaal vergeten was. De zorg voor haar leek me een grote belasting voor de rest van de familie, maar niemand gaf een kik. Ik heb niemand ooit horen klagen. Het was een vanzelfsprekendheid. Zij hebben een leven lang voor ons gezorgd, nu draaien we de boel om.

Mijn moeder gruwelt van de verhalen over de bejaardentehuizen hier. Dat er soms wekenlang niet gewassen wordt door gebrek aan personeel en soms nog erger. Zij komt uit een cultuur waarin de oudste de wijze is, zij worden niet afgedankt door de maatschappij, omdat de jeugd de toekomst zou hebben. Hier heeft de jeugd werkkracht en geld. Daar hebben de ouderen wijsheid en ervaring. Door de oudere generatie af te danken, en niet voort te boorduren op kennis die al vergaard is, moet de jongere generatie telkens opnieuw het wiel uitvinden.

Alles uit de nog goede jaren halen met je ouders, hoe doe je dat? Moet ik een verre reis met ze plannen, vaker naar huis gaan? Mijn moeder is in de loop van de jaren ontheemd, omdat haar moederrol leeg is geworden. Geen kinderen meer te verzorgen, die zijn allemaal zelfstandig, zelfredzaam, doen nooit meer een beroep op haar, misschien juist wel om haar te ontlasten.

Maar laatst ineens het besef: Ik moet haar wél blijven belasten, haar haar moederrol niet ontnemen. Ik vroeg of ze een dampende kom soep voor me wilde maken, zoals ze dat deed als ik ziek was. Ze nam de taak meer dan serieus, stond dagen in de keuken, bloeide op. Ook nam ik wat kleren mee naar huis die vernaaid moesten worden, daar is ze zo goed in. Met een dikke leesbril op haar neus, een elastiek dat haar grijze haren bijeenhield, ging ze met haar krakerige vingers achter de naaimachine zitten en zei: „Ik ben blij dat je thuis bent.”

Nhung Dam

Bron: Leidsch Dagblad, 22.08.2023

Direct link: https://caidinh.com/Archiefpagina/korteverhalen/alskindstajeernietbij.html